Liturgie

Wat gebeurt er precies tijdens onze erediensten? Welke onderdelen zijn er? In welke volgorde?

Deze vragen liggen vast in wat wij noemen de Orde van dienst of de liturgie. Voor mensen binnen ons kerkverband (de gereformeerde kerken vrijgemaakt) heel bekend. Voor alle anderen, hieronder een toelichting. De volgorde kan wel variëren, maar de weergegeven opsomming is de meest gebruikelijke.

1- Afkondigingen kerkenraad

Na een welkom door de voorganger aan de aanwezigen, worden de mededelingen door de kerkenraad voorgelezen. Dit betreft bijvoorbeeld wijzigingen in het ledenbestand, datums van kerkelijke vergaderingen of wijzigingen in de erediensten.

2- Votum, zegengroet en amen

Het votum is een korte belijdenis, die bij ons in gezongen vorm wordt uitgesproken door de gemeente. Het luidt: “Onze hulp is in de naam van de Heer, die hemel en aarde gemaakt heeft.” Dit wordt door de voorganger beantwoordt door een zegengroet: “Genade zij u en vrede van God, onze Vader, en van de Here Jezus Christus.” Met het zingen van het Amen (dit betekent: het is waar en zeker), beantwoordt de gemeente de zegengroet. Votum en amen worden staande gezongen.

3- Openingslied

In onze diensten wordt veel gezongen. Dit kunnen de berijmde psalmen zijn, gezangen of liederen. In het openingslied eren en prijzen we onze God. Hierbij blijven we staan.

4- Wet of geloofsbelijdenis

In de morgendiensten lezen we de wet voor, zoals die door God aan het volk Israël is bekend gemaakt. Dat kan uit Exodus 20 of Deuteronomium 5 of als een nieuw-testamentische parafrase. Wij geloven dat deze wet ook voor ons heden nog veel betekenis heeft. In de middagdiensten wordt de geloofsbelijdenis gelezen of gezongen. Meestal deapostolische geloofsbelijdenis, maar ook de geloofsbelijdenis van Nicea wordt gelezen. Bij het lezen of zingen van de belijdenis gaan we staan.

5- Lied

De verschillende onderdelen worden afgewisseld met het zingen van psalmen, gezangen of liederen. De begeleiding wordt gedaan met het kerkorgel, maar soms ook met blaasinstrumenten of een piano. Soms wordt een psalm of lied in het Fries gezongen.

6- Gebed

In de erediensten richten we ons tweemaal tot de Heer in gebed. Het eerste gebed is meestal een schuldbelijdenis en een vraag om een gezegende dienst.

7- Bijbellezing

Als inleiding op de preek, worden één of meerdere gedeelten uit de bijbel gelezen. Wij lezen meestal uit de nieuwe bijbelvertaling, maar ook de vertaling van 1951 wordt nog wel gebruikt en soms de Bijbel in gewone taal. Zo nu en dan wordt de schriftlezing door gemeenteleden gedaan.

8- Lied

Weer een psalm, gezang of lied.

9- Preek

De preek gaat over een gedeelte uit de bijbel, en soms daarnaast ook uit een gedeelte van de belijdenisgeschriften, bijvoorbeeld de Heidelbergse catechismus. Wanneer er geen predikant is, wordt een preek gelezen door een ouderling of een broeder uit de gemeente.

10- Amenlied

De preek wordt zingend beaamd met een psalm, gezang of lied.

11- Bijzondere onderdelen

Vier keer per jaar vieren we het Heilig Avondmaal. We gedenken door het eten van brood en het drinken van wijn het lijden en sterven van Jezus. Eén week voor het avondmaal is het wat we noemen ‘voorbereiding op het avondmaal’. De preek is er dan op aangepast en we lezen een gedeelte van het zogenaamde avondmaalsformulier. Het avondmaal is één van de zogenaamde sacramenten. Het andere sacrament is de Heilige Doop. De doop is een teken van het afwassen van onze zonden. De doop wordt bediend aan pasgeboren kinderen of aan mensen die op latere leeftijd het geloof aannemen en dan ook openbare belijdenis van het geloof doen. Ook voor doop en belijdenis zijn speciale formulieren. In de kerk kunnen ook pasgehuwden hun ja-woord voor God en de gemeente uitspreken. Deze diensten vinden meestal door de week plaats.

12- Dankgebed

In het gebed wordt ook gedankt voor al het goede wat we ontvangen van God. We doen in het gebed ook voorbede. Voor zieken uit de gemeente, voor bijzondere gebeurtenissen en ook voor de gebeurtenissen in de wereld, vlakbij of veraf.

13- Collecte

In iedere dienst wordt een collecte gehouden die bedoeld is voor de kosten die het kerk-zijn met zich meebrengt. Soms is het doel van de collecte ook wel de diaconie, of de zending (kerken in het buitenland). Extra collectes zijn er soms ook, voor speciale onkosten of voor speciale doelen of gebeurtenissen als rampen.

14- Slotlied

Het slotlied zingen we staande.

15- Zegen

De voorganger spreekt de zegen uit: “De genade van de Here Jezus Christus en de liefde van God en de gemeenschap van de Heilige Geest zij met u allen.” Deze zegen be-amen we zingend.